വിഷാദരോഗം

എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രഷൻ

എന്താണ് എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രഷൻ?

പേര് സൂചിപ്പിക്കുന്നതു പോലെ ‘എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രഷൻ’ (‘എടിപ്പിക്കൽ’- അസാധാരണം) ഇത് അത്ര അസാധാരണമായ തരം വിഷാദരോഗമല്ല. വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ഒരു ഉപവിഭാഗമായി കരുതുന്ന ഇത് മൊത്തത്തിൽ റിപ്പോർട്ടുചെയ്യപ്പെടുന്ന വിഷാദരോഗ കേസുകളുടെ 40% വരും. ഇത്തരം കേസുകളിൽ, പോസിറ്റീവ് ആയ സംഭവങ്ങൾ നടക്കുന്നത് മൂലം വിഷാദാവസ്ഥയിൽ വ്യത്യാസം അനുഭവപ്പെടും. ഇതാണ് എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രഷനെ വിഷാദരോഗത്തിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാക്കുന്നത്.

എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രഷൻ ബാധിക്കാനുള്ള സാധ്യത സ്ത്രീകൾക്ക് പുരുഷന്മാരെ അപേക്ഷിച്ച് നാല് മടങ്ങ് കൂടുതലാണ്.

ലക്ഷണങ്ങൾ

• മൂഡ് റിയാക്റ്റിവിറ്റി (പോസിറ്റീവ് സംഭവങ്ങൾക്ക് അനുസൃതമായി മനോനില പോസിറ്റീവായ മാറ്റങ്ങൾ)
• വിശപ്പ് വർദ്ധിക്കുക
• ഉറക്കത്തിന്റെ ദൈർഘ്യം കൂടുക
• ലീഡൻ പരാലിസിസ് (കൈകളിൽ അല്ലെങ്കിൽ കാലുകളിൽ ഭാരം തോന്നുക)
• ഇന്റർപേഴ്സണൽ റിജക്ഷൻ സെൻസിറ്റിവിറ്റി (മറ്റുള്ളവരുടെ പ്രതികരണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അമിതമായ ഉത്കണ്ഠ)

കാരണങ്ങൾ

എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രഷന്റെ കൃത്യമായ കാരണങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഇപ്പോഴും വ്യക്തതയില്ല.

അപകടസാധ്യതാ ഘടകങ്ങൾ

ഇനി പറയുന്ന ഘടകങ്ങൾ ഈ അവസ്ഥയ്ക്കുള്ള അപകടസാധ്യത വർധിപ്പിക്കുമെന്ന് കരുതുന്നു;

• കുടുംബത്തിൽ ആർക്കെങ്കിലും വിഷാദരോഗമുണ്ടെങ്കിൽ
• മാനസികാഘാതമുണ്ടാക്കുന്ന എന്തെങ്കിലും സംഭവം
• മദ്യം, മയക്കുമരുന്ന് ദുരുപയോഗം
• തലച്ചോറിലെ രാസസന്തുലനത്തിൽ വരുന്ന അസന്തുലിതാവസ്ഥ

രോഗനിർണയം

ശാരീരിക പരിശോധന നടത്തുന്ന ഡോക്ടർ, മറ്റ് അടിസ്ഥാനപരമായ രോഗങ്ങളൊന്നുമില്ലെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്താൻ രക്തപരിശോധന നടത്തുന്നതിനും നിർദേശിച്ചേക്കാം. ഇത്തരത്തിലുള്ള രോഗങ്ങൾക്ക് ചികിത്സ നൽകുന്നത് വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ ലഘൂകരിക്കുന്നതിനും സഹായിക്കും.

മന:ശാസ്ത്രപരമായ വിലയിരുത്തൽ: വ്യക്തിപരമായ ചികിത്സാ ചരിത്രം, ലക്ഷണങ്ങൾ, കുടുംബപരമായ രോഗചരിത്രം, ഇപ്പോഴത്തെ അവസ്ഥ എന്നിവയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയായിരിക്കും വിലയിരുത്തൽ നടത്തുന്നത്.

‘ഡയഗണോസ്റ്റിക് ആൻഡ് സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്കൽ മാനുവൽ ഓഫ് മെന്റൽ ഡിസോഡേഴ്സ് (ഡി‌എസ്‌എം-5) ന്റെ മാനദണ്ഡങ്ങളുമായി രോഗിയുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ താരതമ്യം ചെയ്യുകയും നിങ്ങളുടെ എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രഷന്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ വിലയിരുത്തുകയും ചെയ്യും.

ചികിത്സ

മരുന്ന്, മന:ശാസ്ത്ര രീതിയിലുള്ള ചികിത്സ, ജീവിതശൈലീമാറ്റം എന്നിവയുൾപ്പെടുത്തിയുള്ള ചികിത്സയായിരിക്കും നൽകുക.

• മരുന്നുകൾ: മൊണൊവാമിനെ ഓക്സിഡേസ് ഇൻഹിബിറ്ററുകൾ (MAOIs), സെലക്ടീവ് സെറോട്ടോണിൻ റീഅപ്ടേക്ക് ഇൻഹിബിറ്ററുകൾ (SSRIs), ട്രൈസൈക്ളിക് ആന്റിഡിപ്രസന്റുകൾ എന്നിവയടക്കമുള്ള ആന്റിഡിപ്രസന്റ് മരുന്നുകളായിരിക്കും എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രഷന് സാധാരണയായി നിർദേശിക്കുക.
• മന:ശാസ്ത്രപരമായ ചികിത്സ: ‘ടോക്ക് തെറാപ്പി’ എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. ഇതിൽ, മാനസികരോഗവിദഗ്ധൻ/വിദഗ്ധയുമായി രോഗി സ്വന്തം അവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് ചർച്ചചെയ്യുന്നു. ഇത് എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രഷന്റെ ചികിത്സയിൽ വളരെയധികം പ്രയോജനപ്രദമാണെന്നാണ് റിപ്പോർട്ടുകൾ.

ഈ ചികിത്സയിൽ, ഇനി പറയുന്ന രീതികളിൽ മാനസികാവസ്ഥയെ വിജയകരമായി നേരിടാനുള്ള പരിശീലമായിരിക്കും നൽകുക;

• അനാരോഗ്യകരമായ ചിന്ത അല്ലെങ്കിൽ സ്വഭാവങ്ങളെ തിരിച്ചറിയുന്നതിനും അവ മാറ്റുന്നതിനും
• ബന്ധങ്ങളിലെ പ്രശ്നങ്ങൾ പരിശോധിക്കൽ
• വൈവിധ്യങ്ങളായ പ്രശ്ന പരിഹാര സമീപനങ്ങൾ
• യാഥാർത്ഥ്യബോധത്തോടെയുള്ള ലക്ഷ്യങ്ങൾ നിർണയിക്കുക
• വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങളെ ലഘൂകരിക്കുന്നതിനുള്ള വഴികൾ കണ്ടെത്തുക.

ജീവിതശൈലീമാറ്റങ്ങളിൽ ഇനി പറയുന്നവയും ഉൾപ്പെടുന്നു;

• മയക്കുമരുന്നുകൾ ഒഴിവാക്കൽ
• ആരോഗ്യകരമായ വ്യായാമം
• ആരോഗ്യകരമായ ഭക്ഷണക്രമം

പ്രതിരോധം

ഇതിനെ പ്രതിരോധിക്കാനുള്ള വഴികളൊന്നും കണ്ടെത്തിയിട്ടില്ല. എന്നാൽ, ഇനി പറയുന്ന കാര്യങ്ങൾ പ്രയോജനപ്രദമായിരിക്കും;

• നേരത്തെയുള്ള രോഗനിർണയവും ചികിത്സയും
• പിരിമുറുക്കം നിയന്ത്രിക്കാനുള്ള വഴികൾ മനസ്സിലാക്കുക
• കുടുംബാംഗങ്ങളിൽ നിന്നും സുഹൃത്തുക്കളിൽ നിന്നും സഹായം തേടുക

സങ്കീർണതകൾ

മറ്റെല്ലാ വിഷാദരോഗങ്ങളെയും പോലെ, എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രഷനും വൈകാരികവും സ്വഭാവപരവും ശാരീരികവുമായ പ്രശ്നങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുകയും അവ ജീവിതത്തിന്റെ എല്ലാ വശങ്ങളെയും ബാധിക്കുകയും ചെയ്തേക്കാം. ഇതു മൂലം ഇനി പറയുന്ന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടായേക്കാം;

• ബന്ധങ്ങളിൽ തകർച്ച
• ജോലിയിൽ പ്രശ്നം
• മദ്യം അല്ലെങ്കിൽ മയക്കുമരുന്ന് ദുരുപയോഗം
• ആത്മഹത്യാചിന്ത

അടുത്ത നടപടികൾ

എടിപ്പിക്കൽ ഡിപ്രഷൻ മൂലം നിങ്ങൾക്കോ സുഹൃത്തുക്കൾക്കോ പരിചയക്കാർക്കോ ബുദ്ധിമുട്ട് അനുഭവപ്പെടുന്നുവെങ്കിൽ, അടിയന്തിരമായി ചികിത്സ ലഭ്യമാക്കുക.

അപകട സൂചനകൾ

നിങ്ങൾക്കോ മറ്റാർക്കെങ്കിലുമോ ആത്മഹത്യാ ചിന്തകൾ ഉണ്ടാകുന്നുണ്ടെങ്കിൽ ഉടനടി വൈദ്യശാസ്ത്രപരമോ മന:ശാസ്ത്രപരമോ ആയ ചികിത്സ ലഭ്യമാക്കുക.

അച്ഛന്മാർക്കും പ്രസവാനന്തര വിഷാദരോഗം

പ്രസവാനന്തര വിഷാദരോഗം അഥവാ പോസ്റ്റ്പാർട്ടം ഡിപ്രഷൻ അത്ര അസാധാരണമല്ല. മിക്ക സ്ത്രീകൾക്കും പ്രസവത്തിനു ശേഷം ഏതാനും ദിവസത്തേക്ക് ‘ പോസ്റ്റ്പാർട്ടം ബ്ളൂസ് ’ എന്ന വിഷാദം അനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്, ഇതിൽ 10-15% പേർക്ക് പോസ്റ്റ്പാർട്ടം ഡിപ്രഷൻ (പിപിഡി) എന്ന പ്രസവാനന്തര വിഷാദരോഗമായിരിക്കും. ചികിത്സ വേണ്ട ഗുരുതരമായ ഒരു അവസ്ഥയാണിത്.

ഒരു അമ്മയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം പ്രസവാനന്തര വിഷാദം ഉണ്ടെങ്കിലും ഇല്ലെങ്കിലും പങ്കാളിയുടെ പിന്തുണ വളരെയധികം ആഗ്രഹിക്കുന്ന സമയമായിരിക്കുമത്. എന്നാൽ, ചില പുരുഷ പങ്കാളികൾക്കും ഈ സമയത്ത് വിഷമവും വിഷാദരോഗവും ഉണ്ടാകാമെന്ന കാര്യം നാം അറിയുന്നുണ്ടാവില്ല അല്ലെങ്കിൽ ചർച്ചചെയ്യാറില്ല.

ഏകദേശം 4-25 ശതമാനം പുതിയ പിതാക്കന്മാർക്കും പ്രസവാനന്തര വിഷാദരോഗം ഉണ്ടാകുന്നതായിട്ടാണ് 2007 ൽ നടന്ന ഒരു പഠനത്തിൽ പറയുന്നത്. ഈ അവസ്ഥയെ പറ്റേണൽ പോസ്റ്റ്പാർട്ടം ഡിപ്രഷൻ (പിപിപിഡി) എന്ന പേരിലാണ് വിളിക്കുന്നത്. പങ്കാളിയുടെ ഗർഭത്തിന്റെ ആദ്യത്തെ ട്രൈമസ്റ്റർ മുതൽ കുഞ്ഞ് ജനിച്ച് ആറ് മാസത്തിനുള്ളിൽ ഏതു സമയത്തും ഇത് ഉണ്ടാകാം. അമ്മയ്ക്ക് പിപിഡി ഉണ്ടെങ്കിൽ ഇതിനുള്ള സാധ്യത വർദ്ധിക്കും.

നിർഭാഗ്യമെന്നുപറയട്ടെ, പിപിഡി ഉള്ള പുരുഷന്മാർക്ക് അതേ അവസ്ഥയിലുള്ള സ്ത്രീകളുടെയത്ര പരിഗണന പലപ്പോഴും ലഭിക്കാറില്ല. കാരണം, അവർ പുരുഷത്വം പ്രകടിപ്പിക്കണമെന്നും സാഹചര്യത്തിനൊത്ത് ഉയരണമെന്നുമായിരിക്കും പ്രതീക്ഷിക്കപ്പെടുന്നത്. പുരുഷന്മാർ സ്വന്തം പ്രശ്നങ്ങൾ മറച്ചുവച്ച് ഭാര്യയെയും കുടുംബത്തെയും പിന്തുണയ്ക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നതാണ് മറ്റൊരു കാരണം. തങ്ങളുടെ ഭാര്യമാർക്ക് പിപിഡിയുടെ ലക്ഷണമുണ്ടോയെന്ന് നിരീക്ഷിക്കണമെന്ന് എപ്പോഴും പുതിയ പിതാക്കന്മാർക്ക് ഉപദേശം ലഭിക്കാറുണ്ട്. എന്നാൽ, അവർക്കും ഈ സാഹചര്യമുണ്ടാകും എന്ന് ആരും പറയാറില്ല!

കാരണങ്ങൾ

കുഞ്ഞുണ്ടാകുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വികാരപരവും പിരിമുറുക്കം നിറഞ്ഞതുമായ സംഭവങ്ങളും ഇനി പറയുന്ന ഘടകങ്ങളും ഇതിനു കാരണമാകാം;

• ജീവശാസ്ത്രപരമായ മാറ്റങ്ങൾ: ടെസ്റ്റോസ്റ്റൊറോൺ നിലയിൽ വരുന്ന കുറവ്, കോർട്ടിസോൾ, പ്രോലാക്റ്റിൻ തുടങ്ങിയവയുടെ നിലയിൽ വരുന്ന ഏറ്റക്കുറച്ചിലുകൾ
• വിഷാദരോഗം അല്ലെങ്കിൽ മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളുടെ രോഗചരിത്രം.
• ബന്ധത്തിൽ നേരെത്തെ മുതൽ നിലനിൽക്കുന്ന പ്രശ്നങ്ങൾ
• പിന്തുടരുന്നതിനായി നല്ലൊരു മാതൃക ഇല്ലാത്തത്
• ജീവിതശൈലിയിലും മുൻഗണനകളിലും വരുന്ന മാറ്റങ്ങൾ
• പങ്കാളിയുമായുള്ള ബന്ധത്തിൽ വന്ന മാറ്റങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ പങ്കാളിക്ക് പിപിഡി ഉണ്ടെങ്കിൽ
• ഉറക്കമില്ലായ്മ
• അമ്മയും കുഞ്ഞുമായുള്ള സ്നേഹബന്ധത്തെ തുടർന്ന് തനിക്ക് സ്ഥാനമില്ല എന്ന തോന്നൽ

ലക്ഷണങ്ങൾ

പുരുഷന്മാരിൽ ഉണ്ടാകുന്ന പിപിഡി സ്ത്രീകളുടേതിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായിരിക്കും. എന്നാൽ, പുരുഷന്മാർ തങ്ങളുടെ അവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് ചിന്തിക്കുക പോലും ചെയ്യാതെ, അവരുടെ പുതിയ കുടുംബത്തിനും സുഖപ്പെട്ടുവരുന്ന ഭാര്യയ്ക്കും കരുതൽ നൽകുന്നതിനാവും ശ്രമിക്കുക. തങ്ങൾക്ക് അനുഭവപ്പെടുന്ന ഇത്തരം ലക്ഷണങ്ങളെപ്പോലും അവർ അവഗണിക്കാറുണ്ട്;

• അസ്വസ്ഥതകളും നിരാശയും അധികരിക്കൽ
• ആക്രമാസക്തമായ സ്വഭാവം അല്ലെങ്കിൽ കോപം
• കൂടുതൽ ജോലിചെയ്യുന്നതിനുള്ള ആഗ്രഹം അല്ലെന്ങ്കിൽ ഓഫീസിൽ കൂടുതൽ സമയം ചെലവഴിക്കൽ (വീട്ടിൽ പോകുന്നതിനും യാഥാർത്ഥ്യത്തെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്നതിനും മടി‌)
• അപകടകരമായ കാര്യങ്ങൾ ഏറ്റെടുക്കുന്നതിനുള്ള ഉൾപ്രേരണ
• തലവേദന, ദഹനസംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ശാരീരിക അസ്വാസ്ഥ്യങ്ങൾ
• ആത്മവിശ്വാസമില്ലായ്മ അല്ലെങ്കിൽ ദു:ഖം അനുഭവപ്പെടുക

കുടുംബത്തിൽ ഉണ്ടാക്കുന്ന സ്വാധീനം

അമ്മയ്ക്കും അച്ഛനും ഉണ്ടാകുന്ന പിപിഡി കുഞ്ഞിനെ വ്യത്യസ്ത രീതികളിലായിരിക്കും ബാധിക്കുന്നത്. മാതാപിതാക്കന്മാരുടെ ധർമ്മങ്ങൾ വ്യത്യസ്തമായിരിക്കുന്നതാണ് ഇതിനു കാരണം. പിപിഡി ഉള്ള പിതാക്കന്മാർ കുട്ടികളുമായി അകൽച്ച കാട്ടുകയും അവരുമായി വളരെ കുറച്ചു മാത്രം അടുത്തിടപഴകുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് കുഞ്ഞിൽ സ്വഭാവപരമായ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നതിനുള്ള സാധ്യത വർധിപ്പിക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, ഇത്തരം മാനസികാവസ്ഥയിലുള്ള പിതാവ് കുഞ്ഞിനോട് വളരെക്കുറച്ചു മാത്രം സംസാരിക്കുന്നുള്ളൂ എങ്കിൽ, കുഞ്ഞിന്റെ പദസമ്പത്ത്, ഭാഷ എന്നിവയുടെ വികാസത്തിൽ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം.

ഇത്തരം മാനസികാവസ്ഥ മൂലം പങ്കാളിയുമായുള്ള ബന്ധത്തിൽ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം. പിതാവ് പിപിഡിയിലൂടെ കടന്നുപോകുമ്പോൾ, മാതാവിനുമേൽ അധികസമ്മർദമുണ്ടാകും.

രോഗനിർണയം

നിലവിൽ, പിപിപിഡി നിർണയിക്കുന്നതിനായി നിർവചിക്കപ്പെട്ട മാനദണ്ഡങ്ങളൊന്നുമില്ല. മനോരോഗവിദഗ്ധൻ/വിദഗ്ധ നടത്തുന്ന അഭിമുഖങ്ങളിലൂടെയും ലക്ഷണങ്ങൾ വിലയിരുത്തിയുമാവും രോഗനിർണയം നടത്തുന്നത്.

ചികിത്സ

കൗൺസിലിംഗ്, മരുന്നുകൾ, കൊഗ്നിറ്റീവ് ബിഹേവിയറൽ തെറാപ്പി തുടങ്ങിയവ ചികിത്സയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.

പ്രതിരോധം

പിതാവ് എന്ന പുതിയ ഉത്തരവാദിത്വം നിങ്ങളെ സംഭ്രമിപ്പിക്കുന്നത് സ്വാഭാവികമാണ്. എന്നാൽ, നിങ്ങൾക്ക് പിപിപിഡി ലക്ഷണങ്ങളാണോ ഉള്ളതെന്ന് തിരിച്ചറിയണം. ആദ്യ മാസങ്ങളിൽ കുഞ്ഞുമായി അടുത്തബന്ധം വളർത്തിയെടുക്കുന്നതിനുള്ള ശ്രമം നടത്തുകയും വേണം. ഇനി പറയുന്ന സമീപനങ്ങൾ സഹായകരമായിരിക്കും;

• പേരന്റിംഗിനെക്കുറിച്ചുള്ള സെമിനാറുകളിലും പ്രോഗ്രാമുകളിലും പങ്കെടുക്കുക.
• പങ്കാളിയിൽ നിന്നും കുടുംബാംഗങ്ങളിൽ നിന്നും പിന്തുണ തേടുക
• കൂടുതൽ പറ്റേണിറ്റി അവധികൾ എടുക്കാൻ നോക്കുക, കുഞ്ഞ് ജനിച്ച് ഏതാനും മാസക്കാലത്തേക്ക് വർക്ക് ഫ്രം ഹോം അല്ലെങ്കിൽ പാർട്ട്‌ടൈം ഓപ്ഷനുകൾ എടുക്കുന്നതിനു ശ്രമിക്കുക.

മാതാവ് അല്ലെങ്കിൽ പിതാവിലേക്കുള്ള പരിവർത്തനം, ചിലയവസരങ്ങളിൽ, ആർക്കുവേണമെങ്കിലും കഠിനമായി തോന്നാം.

ക്ളിനിക്കൽ ഡിപ്രഷൻ

ജീവിതത്തിൽ ഏതെങ്കിലുമൊക്കെ സമയങ്ങളിൽ വിഷാദം അനുഭവപ്പെടാത്തവരുണ്ടാവില്ല. എന്നാൽ, ദൈനം ദിന പ്രവർത്തനങ്ങളിലും ബന്ധങ്ങളിലും താല്പര്യമില്ലാതെ, രണ്ടാഴ്ചക്കാലത്തിൽ കൂടുതൽ സമയം വിഷാദം നീണ്ടു നിന്നാൽ അതിനെ രൂക്ഷമായ വിഷാദരോഗം അല്ലെങ്കിൽ ‘ക്ളിനിക്കൽ ഡിപ്രഷൻ’ എന്നു പറയും. ഈ അവസരത്തിൽ, സ്ഥിരമായി മടുപ്പും നിരാശയും അനുഭപ്പെടും. ജോലിചെയ്യുന്നതിനും പഠിക്കുന്നതിനും ഉറങ്ങുന്നതിനും ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നതിനും കൂട്ടുകാരുമൊത്ത് സമയം ചെലവഴിക്കുന്നതിനും ബുദ്ധിമുട്ട് അനുഭവപ്പെടുകയും ചെയ്യും

ലക്ഷണങ്ങൾ എന്തൊക്കെ?

രൂക്ഷമായ വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ ഇനി പറയുന്നു

• ഊർജ്ജസ്വലതയില്ലായ്മ അല്ലെങ്കിൽ ക്ഷീണം
• കുറ്റബോധം, നിരാശ, സ്വയം വെറുക്കൽ
• ഒന്നിലും ശ്രദ്ധകേന്ദ്രീകരിക്കാൻ കഴിയാതെയിരിക്കുക
• അമിതമായ ഉറക്കം അല്ലെങ്കിൽ ഉറക്കമില്ലായ്മ
• തീരുമാനങ്ങളെടുക്കാൻ കഴിയാത്ത അവസ്ഥ
• ദൈനം ദിന പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ താല്പര്യം കുറയുക
• ചാഞ്ചല്യം, ബഹളമുണ്ടാക്കൽ, അസ്വസ്ഥത
• മരണത്തെ കുറിച്ച് അല്ലെങ്കിൽ ആത്മഹത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള ചിന്തകൾ അടിക്കടി ഉണ്ടാകുക
• ഒറ്റയടിക്ക് ശരീരഭാരത്തിന്റെ അഞ്ച് ശതമാനത്തോളം ഭാരം വർദ്ധിക്കുകയോ കുറയുകയോ ചെയ്യുക

കാരണങ്ങൾ

വിഷാദരോഗത്തിന്റെ കൃത്യമായ കാരണം ഇതുവരെ കണ്ടെത്തിയിട്ടില്ല. തലച്ചോറിൽ ഉണ്ടാകുന്ന രാസമാറ്റങ്ങൾ ഇതിനു കാരണമായേക്കാമെന്നു കരുതുന്നു. ജീനുകളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന തകരാറുകൾ മൂലമോ ഏതെങ്കിലും ക്ളേശകരമായ സംഭവങ്ങളോ ഇതിനു കാരണമായേക്കാം.

ഇനി പറയുന്ന കാരണങ്ങളാൽ വിഷാദരോഗം ഉണ്ടാകാം

• ഉറക്ക തകരാറുകൾ
• മദ്യം അല്ലെങ്കിൽ മയക്കുമരുന്ന് ഉപയോഗം
• തൈറോയിഡ് ഗ്രന്ഥി പ്രവർത്തിക്കാതിരിക്കുക, ദീർഘകാലമായി അനുഭവപ്പെടുന്ന വേദന, ക്യാൻസർ
• സ്റ്റിറോയിഡുകൾ പോലെയുള്ള ചില മരുന്നുകൾ
• ഒറ്റപ്പെടൽ അല്ലെങ്കിൽ തിരസ്കൃതമാവുന്നു എന്ന തോന്നൽ
• തൊഴിൽ നഷ്ടം, തൊഴിലിൽ നിന്ന് വിരമിക്കൽ തുടങ്ങിയ ചില മാറ്റങ്ങൾ
• കുടുംബാംഗത്തിന്റെ വേർപാട് അല്ലെങ്കിൽ രോഗാവസ്ഥ, കുട്ടിക്കാലത്ത് ലൈംഗിക ദുരുപയോഗത്തിന് ഇരയാവുക, വിവാഹമോചനം തുടങ്ങിയവ

വിഷാദം രോഗം ഏതു പ്രായത്തിലുള്ളവരെയും ബാധിക്കാവുന്നതാണ്.

വിഷാദരോഗം എങ്ങനെ നിർണയിക്കാം?

ഒരു മനോരോഗവിദഗ്ധന്/വിദഗ്ഗ്ധയ്ക്ക് വിശദമായ വൈദ്യപരിശോധനയിലൂടെ രൂക്ഷമായ വിഷാദരോഗം തിരിച്ചറിയാൻ സാധിക്കും. പരിശോധന നടത്തുന്ന അവസരത്തിൽ, വ്യക്തിപരമായോ കുടുംബപരമായോ വിഷാദരോഗം സംബന്ധിച്ച ചരിത്രമുണ്ടോയെന്നും ചോദിച്ചറിയും.

വിഷാദരോഗം തിരിച്ചറിയാനായി ലാബ് പരിശോധനകളൊന്നുമില്ല. എന്നിരിക്കിലും, വിഷാദരോഗത്തിനു പ്രേരകമാകാൻ സാധ്യതയുള്ള എന്തെങ്കിലും ആരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടോ എന്ന് തിരിച്ചറിയുന്നതിനായി രക്തപരിശോധന നടത്തുന്നതിന് ഡോക്ടർ നിർദേശം നൽകിയേക്കാം.

വിഷാദരോഗത്തിന്റെ ചികിത്സ എങ്ങനെ?

രൂക്ഷമായ വിഷാദരോഗം ഗൗരവതരമായ സാഹചര്യമാണെങ്കിലും അതിന് ചികിത്സ ലഭ്യമാണ്. ലക്ഷണങ്ങളുടെ തീവ്രത അനുസരിച്ച് ആന്റിഡിപ്രസന്റുകൾ കഴിക്കാൻ മനോരോഗവിദഗ്ധൻ/വിദഗ്ധ നിർദേശിക്കും. ടോക്ക് തെറാപ്പിയും മന:ശാസ്ത്ര ചികിത്സയും നിങ്ങളുടെ വൈകാരികനില മെച്ചപ്പെടുത്താൻ സഹായിക്കും. ചില അവസരങ്ങളിൽ,  ആന്റിഡിപ്രസന്റുകളുടെ ഫലസിദ്ധി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനായി കൂടുതൽ മരുന്നുകളും നിർദേശിച്ചേക്കാം.

ലക്ഷണങ്ങൾ വളരെ രൂക്ഷമാണെങ്കിൽ, ഇലക്ട്രോകൺവൾസിവ് തെറാപ്പിയോ (ഇസിറ്റി) അല്ലെങ്കിൽ ഷോക്ക് ചികിത്സയോ പോലെയുള്ള ചികിത്സകൾ നൽകുന്നതിനും ഡോക്ടർ നിർദേശിച്ചേക്കാം.

എങ്ങനെ പ്രതിരോധിക്കാം?

നിങ്ങൾക്ക് ഒരു തവണ രൂക്ഷമായ വിഷാദരോഗം ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട് എങ്കിൽ, മറ്റൊരു തവണ കൂടി അത് ഉണ്ടാകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്.

വിഷാദരോഗത്തിന്റെ കാരണങ്ങളെക്കുറിച്ചും പ്രേരകങ്ങളെ കുറിച്ചും മനസ്സിലാക്കിയിരിക്കുന്നത് ഇത്തരം എപ്പിസോഡുകൾ ഇടയ്ക്കിടെ ഉണ്ടാകാതിരിക്കാൻ സഹായിക്കും. ഡോക്ടറുടെ പ്രിസ്ക്രിപ്ഷൻ പിന്തുടരുന്നതിലൂടെ പഴയതിലും മോശമായ അവസ്ഥയിലേക്ക് മാറാതിരിക്കുന്നതിനും സഹായിക്കും. മരുന്നുകളുടെ ഫലം കണ്ടുതുടങ്ങാൻ സമയമെടുത്തേക്കാം. അതിനാൽ, മരുന്നുകൾ മുടങ്ങാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. ഡോക്ടറുടെ നിർദേശപ്രകാരം അല്ലാതെ മരുന്നുകൾ നിർത്തുകയോ ഡോസിൽ മാറ്റം വരുത്തുകയോ ചെയ്യരുത്.

ഇനി പറയുന്നവ നിങ്ങൾക്ക് കൂടുതൽ ഉന്മേഷം പകരും;

• സ്ഥിരമായ വ്യായാമം
• ശരിയായ ഉറക്കം
• സംഘം ചേർന്നുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ
• സന്തോഷം പകരുന്ന പ്രവൃത്തികളിൽ ഏർപ്പെടുക
• കൂട്ടുകാരോടുള്ള സൗഹൃദസംഭാഷണം

എപ്പോഴാണ് ഡോക്ടറുടെ സേവനം തേടേണ്ടത്

ഇനി പറയുന്ന സാഹചര്യങ്ങളിൽ ഉടൻ ഡോക്ടറെ കാണുക;

• വിചിത്ര ശബ്ദങ്ങൾ കേൾക്കുക
• കാരണമൊന്നുമില്ലാതെ കരച്ചിൽ വരിക
• മരുന്നുകൾ നില മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നില്ല അല്ലെങ്കിൽ പാർശ്വഫലങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നുവെങ്കിൽ
• മരണത്തെ കുറിച്ചോ ആത്മഹത്യയെക്കുറിച്ചോ ഉള്ള ചിന്തകൾ അല്ലെങ്കിൽ സ്വയം അല്ലെങ്കിൽ മറ്റുള്ളവരെ മുറിവേൽപ്പിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ചിന്തകൾ ഉണ്ടാവുകയാണെങ്കിൽ.

പെർസിസ്റ്റന്റ് ഡിപ്രസീവ് ഡിസോഡർ

ദീർഘകാലം നിലനിൽക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള വിഷാദരോഗമാണ് പെർസിസ്റ്റന്റ് ഡിപ്രസീവ് ഡിസോഡർ (പിഡിഡി). ഇത് ബാധിക്കുന്ന ആൾ സ്ഥിരമായി നിരുത്സാഹം പ്രദർശിപ്പിക്കും. എന്നാൽ, രൂക്ഷമായ വിഷാദരോഗത്തിൽ എന്ന പോലെ കടുത്ത ലക്ഷണങ്ങൾ ഇതിനുണ്ടായിരിക്കില്ല. ‘ഡിസ്തിമിയ’ എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു

ലോകജനസംഖ്യയുടെ 1.5% ന് പിഡിഡി ബാധിക്കുന്നു എന്ന് കണക്കാക്കുന്നു.

ലക്ഷണങ്ങൾ

പിഡിഡിയുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ മറ്റു തരത്തിലുള്ള വിഷാദരോഗങ്ങളിലും കാണപ്പെടാം. എന്നാൽ, ഇതിന്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ കുറഞ്ഞ് രണ്ട് വർഷമെങ്കിലും തുടരുമെന്നാണ് കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്. കുട്ടികളിലും കൗമാരക്കാരിലും, വിഷാദരോഗത്തിൽ ഉള്ളതിനെക്കാൾ അസ്വസ്ഥത ജനിപ്പിക്കുന്ന മാനസികാവസ്ഥ പ്രകടമായിരിക്കുകയും അത് കുറഞ്ഞത് ഒരു വർഷമെങ്കിലും നിലനിൽക്കുകയും ചെയ്യും. കൂടുതലായി, ഇനി പറയുന്നവയിൽ ഏതെങ്കിലും രണ്ട് ലക്ഷണങ്ങൾ ഒരേസമയം പ്രദർശിപ്പിച്ചേക്കാം;

• നിരാശാബോധവും വിഷാദവും
• വളരെ കൂടുതൽ അല്ലെങ്കിൽ വളരെ കുറച്ച് ഉറക്കം
• ക്ഷീണം അല്ലെങ്കിൽ ഉത്സാഹമില്ലായ്മ
• ആത്മാഭിമാനക്കുറവ്
• അമിതഭക്ഷണം അല്ലെങ്കിൽ വിശപ്പില്ലായ്മ
• ശ്രദ്ധയില്ലായ്മ
• തീരുമാനമെടുക്കാൻ കഴിയാത്ത അവസ്ഥ

കാരണങ്ങൾ

പിഡിഡിയുടെ വ്യക്തമായ കാരണം വ്യക്തമല്ല.  ഇനി പറയുന്നവ ഇതിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാമെന്ന് കരുതുന്നു;

• കുടുംബചരിത്രം
• തലച്ചോറിൽ ഉണ്ടാകുന്ന രാസവ്യതിയാനങ്ങൾ
• ജീവിതത്തിൽ നേരിടുന്ന പിരിമുറുക്കവും കടുത്ത വേദനകളും
• തലച്ചോറിനു പറ്റുന്ന പരുക്ക്

അപകടസാധ്യതാ ഘടകങ്ങൾ (Risk Factors)

• ബന്ധുക്കൾക്ക് ഈ രോഗം ഉണ്ടെങ്കിൽ
• പിരിമുറുക്കം നൽകുന്നതോ ആഘാതമാവുന്നതോ ആയ സംഭവങ്ങൾ
• മറ്റു മാനസിക രോഗങ്ങൾ

രോഗനിർണയം

രോഗനിർണയത്തിൽ ഇനി പറയുന്നവയും ഉൾപ്പെടുന്നു;

• ശാരീരിക പരിശോധനയും ചികിത്സാ ചരിത്രത്തിന്റെ അവലോകനവും.
• മറ്റു മാനസിക പ്രശ്നങ്ങളിൽ നിന്ന് വേർതിരിച്ചറിയുന്നതിനായി നിങ്ങളുടെ തോന്നലുകൾ, ചിന്തകൾ, സ്വഭാവം എന്നിവ മന:ശാസ്ത്രപരമായി വിലയിരുത്തുന്നു.
• രക്തം, മൂത്രം എന്നിവയുടെ പരിശോധനകൾ: നിങ്ങളുടെ അവസ്ഥയ്ക്ക് വൈദ്യശാസ്ത്രപരമായ മറ്റു കാരണങ്ങൾ ഉണ്ടോ എന്ന് അറിയുന്നതിന്നായി.

ചികിത്സ

പിഡിഡി ചികിത്സയിൽ ഇനി പറയുന്നവയും ഉൾപ്പെടുന്നു;

• മരുന്നുകൾ: സെലക്ടീവ് സെറോട്ടോണിൻ റീഅപ്ടേക്ക് ഇൻഹിബിറ്റേഴ്സ് (എസ്‌എസ്‌ആർഐ), സെറോട്ടോണിൻ, സെലക്ടീവ് നോർപിനെഫ്രൈൻ റീഅപ്ടേക്ക് ഇൻഹിബിറ്റേഴ്സ് (എസ്‌എൻആർഐ) അല്ലെങ്കിൽ ട്രൈസൈക്ളിക് ആന്റിഡിപ്രസന്റുകൾ (ടിസി‌എ) ആയിരിക്കും ഡോക്ടർ നിർദേശിക്കുന്നത്. മരുന്നുകൾ ദിവസവും കഴിക്കേണ്ടിവരും. സ്വന്തം ഇഷ്ടപ്രകാരം മരുന്നുകൾ ഇടയ്ക്ക് നിർത്തരുത്.

• ചികിത്സകൾ;

• അവബോധ പെരുമാറ്റ ചികിത്സ (കൊഗിനിറ്റീവ് ബിഹേവിയറൽ തെറാപ്പി): മോശമായേക്കാവുന്ന ലക്ഷണങ്ങളെ തിരിച്ചറിയുന്നതിനുള്ള വഴികൾ മനസ്സിലാക്കുന്നതിനു വേണ്ടിയാണിത്.
• മന:ശാസ്ത്ര ചികിത്സ: വിഷാദ ചിന്തകൾക്കും തോന്നലുകൾക്കും കാരണമാകുന്ന ഘടകങ്ങളെ മനസ്സിലാക്കുന്നതു ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള ചികിത്സയാണിത്.

• ജീവിതശൈലീ മാറ്റങ്ങൾ;

• ആരോഗ്യകരവും പോഷകസമൃദ്ധവുമായ ആഹാരം കഴിക്കുക
• ആവശ്യമുള്ളത്രയും ഉറങ്ങുക
• സന്തോഷം പകരുന്ന പ്രവൃത്തികളിൽ മുഴുകുക
• ദിവസവും എന്തെങ്കിലും ശാരീരിക പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുക
• മദ്യവും മയക്കുമരുന്നുകളും ഒഴിവാക്കുക.

പ്രതിരോധം

പിഡിഡിയുടെ യഥാർത്ഥ കാരണം എന്തെന്ന് വ്യക്തമല്ലാത്തതിനാൽ അതിനെ പ്രതിരോധിക്കുന്നതിനുള്ള കൃത്യമായ വഴികൾ ഒന്നും ഇല്ല. കുടുംബപരമായി ഇത്തരം പ്രശ്നം ഉണ്ടെങ്കിൽ, ആരോഗ്യകരമായ രീതിയിൽ ആത്മാഭിമാനം വളർത്തിയെടുക്കുന്നതിനും പിരിമുറുക്കത്തെ നേരിടുന്നതിനും കുട്ടികൾക്ക് പരിശീലനം നൽകണം.

സങ്കീർണതകൾ

സങ്കീർണതകളിൽ ഇനി പറയുന്നവയും ഉൾപ്പെടാം;

• ബന്ധങ്ങളിൽ വരുന്ന പ്രശ്നങ്ങൾ
• വിദ്യാഭ്യാസപരമായ മോശം പ്രകടനം
• ജോലിസ്ഥലത്തുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ
• ആത്മാഭിമാനക്കുറവ്
• ആത്മഹത്യ

അടുത്ത നടപടികൾ

പിഡിഡി നിർണയിക്കപ്പെട്ടാൽ ഡോക്ടർ നിർദേശിക്കുന്ന മരുന്നുകൾ തുടർച്ചയായി കഴിക്കുക. വേണ്ടത്ര ജീവിതശൈലീമാറ്റങ്ങൾ സ്വീകരിക്കുക. തുടർ ചികിത്സയ്ക്കായി ഡോക്ടറെ കാണുക.

അപകട സൂചനകൾ

ആത്മഹത്യ, മരണം എന്നിവയെ കുറിച്ച് സ്വയം ചിന്തിക്കുകയാണെങ്കിലോ, ഇത്തരത്തിൽ സുഹൃത്തുക്കളോ പരിചയക്കാരോ ചർച്ച ചെയ്യുകയാണെങ്കിലോ, ഉടൻ ഡോക്ടറുടെ സേവനം തേടണം.